Absoluut ligt het strijdterrein in de onderbuik. Het gevoel is reeds jaren ingemasserd terwijl men op ideologische gronden uit elkaar is gespeeld. Een islamitische gemeentemedewerker en een zwarte piet minnende tegelzetter hebben er eigenlijk baat bij om samen te werken. De zijn beide ‘de Nederlander’. Maar het een andere groepering de schuld in de schoenen schuiven is het politieke equivalent van opium, daarmee kan je alles verklaren en wegredeneren.

Maar het hameren op de verzorgingsstaat helpt zeker. Dat doet Wilders ook. Die grossiert in larmoyante verhalen van Nederlanders die achtergesteld zijn, die hij het idee geeft voor hun op te komen. Dat directe activistische, zonder grote woorden, dat moet links ook doen. En daarbij moet ook de klimaatpolitiek in de koelkast. Niet omdat dat niet heel belangrijk is, maar omdat het de mensen het gevoel geeft dat zij het probleem zijn en dat zij nog meer moeten inleveren om dat te realiseren. Als de brand niet eerst wordt geblust op het gebied van bestaanszekerheid -overigens vrijwel verdewenen talking point- kan je mensen niet winnen voor progressievere en abstractere themas.

Althans dat denk ik. De gretige capitulatie van de green deal tegenover de tractorrijders zal zeker de positie van rechts in Europa niet verwzakken. Eerder het tegenovergestelde.